Türkiye’de kademeli normal hayata dönüşün konuşulmaya başlandığını hatırlatan İzmir Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği (İESOB) Başkanı Zekeriya Mutlu, ‘Corona vakalarının gerilemeye başlamasıyla tedbirlerin kontrollü şekilde azaltılmaya başlaması gündemde. Bu kapsamda taksilerde plaka sınırlaması kaldırıldı, berber ve kuaförlerin yeniden hizmet vermeye başlaması öngörüldü. Şartlar oluştukça diğer meslek kollarında da normalleşme adımları atılacaktır. Bu noktada esnaf sanatkarlara öneride bulunmak istiyoruz. Çalışmaya başladığımız zaman birbirimize sahip çıkacak bir ortamı oluşturalım. Müşterisini siftah yapmayan komşusuna yönlendiren Ahi geleneğini özümsemiş esnaf sanatkarlar, zor günlerde birbirine destek olmalı. Şu unutulmasın ki, yardımlaşma kültürü Ahilik geleneğinden çıkmıştır. Örneğin bugünkü sosyal Güvenlik Kurumu’nun temeli, Ahi Orta Sandığı uygulamasından filizlenmiştir. Böyle bir geleneğe sahip üyelerimiz de zor süreçte üzerine düşeni yapmalıdır’ dedi.
Can suyu verelim
Esnaf sanatkarların toplumsal yaşamda hem üretici hem de tüketici konumunda bulunduğuna dikkat çeken Başkan Mutlu, ‘Birbirimizin müşterisi olalım ve alışverişlerimizde toleranslı davranalım. Örneğin ben sürekli tıraş olduğum berbere gittiğimde, kapalı olduğu ayı da düşünerek iki üç tıraş parası ödeyeceğim. Bu şekilde, ailemizle akşam kahvesini evimizde değil, açıldığında komşumuz olan kafede içelim. Alışverişlerimizde zincir mağaza yerine, mahalle bakkalını tercih edelim. AVM’ler yerine eti kasaptan, sebze meyveyi manavdan, ekmeğimizi fırından alalım. Zor dönemi birbirimize destek olarak atlatalım. Ayağa kalkan esnaf arkadaşımıza ilk yardım elini biz uzatalım, ona ilk can suyunu biz verelim. Böyle küçük jestler hem moralleri yükseltir, hem de ticari sirkülasyona destek olur.’ diye konuştu.
Nüfusun dörtte biri
Artan ticari sirkülasyonun ekonomik ve sosyal yaşamda canlanmayı da beraberinde getireceğini vurgulayan İESOB Başkanı Mutlu sözlerini şöyle sürdürdü: ‘İzmir’de yanında çalışanlar ve aileleriyle birlikte esnaf sanatkarlar nüfusun dörtte birini oluşturmaktadır. Bizim imkanlar dahilinde sergileyeceğimiz dayanışma modeli, toplumu rahatlatacak, ekonomik rahatlamayı tetikleyecektir.
Bilinen bir hikayede şehir dışında aracı arıza yapan bir esnaf mecburen bir otele gidip 200 liraya oda kiralar. Otelci 200 lira ile malzeme aldığı manava borcunu öder, manav da elbise diktirdiği terziye. Terzi bakkalla borcunu öder, bakkal da toptancısına. Toptancı şehir dışından misafiri gelince otelde yatırır, 200 lira yine otele döner. Aracın tamiri kısa süren müşteri oteli iptal edince, 200 lirasını da geri alır. 200 lira geldiği yere döner, ancak 200 liranın dönmesiyle oluşan ticari zincir ile en az 6 ekonomik birim rahatlar, borcunu öder, piyasalar canlanır. Bizim de önerdiğimiz esnaf dayanışması başarılı şekilde uygulandığı takdirde, toplumun diğer ekonomik ve sosyal kesimleri de harekete geçer ve kısa vadede hissedilebilir bir rahatlama sağlanabilir’